ΑΚΟΥΑΠΟΝΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ (AQUAPONICS)
βιολογικάΤί είναι η Ακουαπονική καλλιέργεια;
Η ακουαπονική καλλιέργεια αποτελεί μορφή της υδροπονικής καλλιέργειας. Και εδώ δηλαδή (όπως και στην αεροπονική) το νερό είναι το κύριο μέσο στο οποίο αναπτύσσονται τα φυτά και από το οποίο αντλούν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία. Σε κανένα μέρος, λοιπόν, της ακουαπονικής καλλιέργειας δεν προστίθεται χώμα.
Στα φυτά διοχετεύεται νερό από παρακείμενηιχθυοκαλλιέργεια. Εδώ τα φυτά δρουν σαν φίλτρο για το νερό, αποσπώντας από αυτό όλα τα θρεπτικά του στοιχεία (και είναι πολλά αυτά) και το γυρνούν πάλι στα ψάρια πεντακάθαρο. Πρόκειται δηλαδή για ένα κλειστό κύκλωμα ιχθυοκαλλιέργειας που σαν φίλτρο της χρησιμοποιεί τις ρίζες των φυτών.
Ετυμολογικά, πρόκειται για την σύντμηση 2 λέξεων, της Λατινικής "aqua" (που σημαίνει νερό) και της Αρχαιοελληνικής "πόνος" (που σημαίνει, μεταξύ άλλων, εργασία).
Σε τί, λοιπόν, διαφέρει η ακουαπονική από την υδροπονία και την αεροπονία;
Στην υδροπονία, η λίπανση γίνεται μέσω της προσθήκης διαφόρων σκευασμάτων (χημικής κυρίως προέλευσης) μέσα στο νερό. Το νερό αυτό πρέπει να καθαρίζεται με ισχυρά φίλτρα που απομακρύνουν τις περιττές ουσίες που δεν χρησιμοποιήθηκαν από τα φυτά. Στη συνέχεια, ξαναλιπαίνεται. Κατά καιρούς, το νερό, λόγω αδυναμίας περαιτέρω καθαρισμού από τα φίλτρα, αποβάλλεται.
Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι, αντίθετα προς τη γενική γνώμη, η υδροπονική μέθοδος καλλιέργειας ΔΕΝ θεωρείται βιολογική καλλιέργεια από καμία χώρα του κόσμου.
Παρόμοια, στην αεροπονία, η λίπανση γίνεται πάλι μέσω της προσθήκης διαφόρων σκευασμάτων (πάλι κυρίως χημικής προέλευσης) μέσα στο νερό το οποίο ψεκάζεται στις ρίζες των φυτών. Και αυτό το νερό πρέπει να καθαρίζεται με ισχυρά φίλτρα που απομακρύνουν τις περιττές ουσίες που δεν χρησιμοποίησαν τα φυτά. Στη συνέχεια, ξαναλιπαίνεται. Κατά αραιά χρονικά διαστήματα, το νερό, λόγω αδυναμίας περαιτέρω καθαρισμού από τα φίλτρα, αποβάλλεται.
Όπως και στην υδροπονική, έτσι και η αεροπονική μέθοδος καλλιέργειας ΔΕΝ θεωρείται βιολογική καλλιέργεια από καμία χώρα του κόσμου.
Αντίθετα με τις 2 παραπάνω καλλιέργειες, ηακουαπονική (aquaπονική ή aquaponics) δεν χρησιμοποιεί χημικά λιπάσματα και άλλα πρόσθετα στο νερό. Η λίπανση του νερού προέρχεται από 100% οργανικό λίπασμα ψαριών, εξαιρετικά πλούσιο σε μέταλλα, ιχνοστοιχεία και ότι είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη του φυτού.
Η πλήρης απουσία χημικών λιπασμάτων και άλλων επιπρόσθετων ουσιών είναι αυστηρά επιβεβλημένη για τη λειτουργία ενός συστήματος ακουαπονικής. Αν, για παράδειγμα, ο καλλιεργητής προσθέσει χημικές ουσίες για την ταχύτερη ανάπτυξη των ψαριών, τα φυτά του θα πεθάνουν. Αντίστροφα, η οποιαδήποτε προσθήκη χημικού λιπάσματος στα φυτά θα σκοτώσει γρήγορα όλα τα ψάρια. Είναι δηλαδή σαφές ότι τα παραγώμενα τρόφιμα από μια ακουαπονική καλλιέργεια είναι απολύτως ασφαλή για την ανθρώπινη υγεία.
Παρ' ολα αυτά, η Ευρωπαϊκή νομοθεσία ορίζει αυστηρά ότι ούτε η ακουαπονική θεωρείται βιολογική καλλιέργεια στην Ευρώπη. Πιστεύουμε ότι είναι ζήτημα χρόνου ώστε η Ακουαπονική να οριστεί επίσημα ως βιολογική καλλιέργεια. Για την ώρα, έχει καταταχθεί στην κατηγορία που ονομάζεται "βιοασφαλής καλλιέργεια". Για το ευρύτερο όμως κοινό, σε παγκόσμιο επίπεδο, η ακουαπονική θεωρείται 100% βιολογικήμορφή καλλιέργειας.
Γιατί είναι η ακουαπονική βιοασφαλής καλλιέργεια;
Η ακουαπονική αποτελεί μίξη της ιχθυοκαλλιέργειας και της υδροπονίας. Εδώ, λοιπόν βρίσκεται και η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. Η προσθήκη χημικών λιπασμάτων ή εντομοκτόνων στα φυτά (ή στον χώρο γύρω από αυτά) θα μολύνει και θα αλλοιώσει την ποιότητα του νερού σημαντικά. Σαν αποτέλεσμα θα έχουμε τον σταδιακό θάνατο των ψαριών της ιχθυοκαλλιέργειας.
Αντίστροφα, η προσθήκη χημικών παρασκευασμάτων για την καλή υγεία των ψαριών και την καταπολέμηση πιθανών ασθενειών τους θα οδηγήσει γρήγορα σε σημαντικά προβλήματα στην καλλιέργεια των φυτών αφού θα διαταράξει και πάλι την ποιότητα του νερού.
Με άλλα λόγια, τα χημικά που βοηθούν στην ανάπτυξη των φυτών κάνουν κακό στα ψάρια και τα χημικά και οι ορμόνες που βοηθούν στη βελτίωση της παραγωγής ψαριών βλάπτουν σοβαρά τα φυτά. Συνεπώς, είναι η ίδια η συνύπαρξη των δύο καλλιεργειών που απαιτεί τη χρήση βιολογικών μόνο σκευασμάτων και μεθόδων καταπολέμησης ασθενειών τόσο για τα φυτά όσο και για τα ψάρια.
